به گونه ی که مستحضرید، اشکور تمدنی دیرینه داشته و نقش بی بدیل مردم این منطقه بویژه سرداران و جنگحویان آن در فراز و نشیب حاکمان منطقه و سایر مناطق بسیار چشمگیر بوده و همواره محل امنی به شمار می آمد.
آثار بجای مانده در مناطق باستانی اشکور و میراث فرهنگی مردم منطقه همه صحت بر قدمت چند هزار ساله اشکور دارد و حاکی از آن است که زنجیره فرمانروایان منطقه اشکور همراه با منشور، اصول و نظم خاصی بوده است.
به همین دلیل از سال 1385 یکی از برنامه‌هایم این بود که در زمینه تاریخ اشکور تحقیقات و مطالعه ی در ارتباط با نحوه فرمانروايي و اداره مناطق اشکور داشته باشم.
در این راستا منابع موجود در ارتباط موضوع مورد نظر بسیار کم، ولی با استفاده از سایر منابع مرتبط، توانستم خلاصه ی از زنجیره حکومت فرمانروایان و شاهان مستقل اشکور جمع آوری که در ادامه توجه شما را به نتایج و دست آورد این تحقیق جلب می نمایم.
الف – سلسله کاکیان
1- امیر کاک فرزند شهدوست از…. تا سال 289 هجری قمری (قرن سوم ه- ق)
2- ماکان بن کاکی مقتدرترین سردار و پادشاه دلیر اشکوری بود. برادران آل بویه و مرداویج زیاری ابتدا از سرداران این امیر اشکوری بودند. ( از 310 تا 329 هجری قمری -قرن چهارم ه -ق)
3- محمد بن ماکان( از 329 تا 344 هجری قمری)
4- حسن بن فیروزان ( از 344 تا..؟. هجری قمری)
ب- سلسله زیاران
1- مرداویج فرزند زیاربن وردانشاه (از 316 تا 323 ه -ق)
2 – ظهیرالدوله ابو منصور وشمگیر برادر مرداویج ( از 323 تا 356 ه – ق)
3- بیستون بن وشمگیر (از 356 تا 403 ه-ق)
4- شمس المعالی قابوس بن وشمگیر ( از 403 تا 412 ه-ق)
5- منوچهر بن قابوس (فلک المعالی) مقر حکومت گرگان (از 412 تا 423 ه_ق)
6_باکالنجار انوشیروان بن منوچهر مقر حکومت گرگان (از 423 تا 424 ه_ق)
7_دارا بن قابوس(از 424 تا 426 ه-ق)
8-باکالنجار انوشیروان بن منوچهر حکومت مجدد وی پس از دوسال (از426 تا 434 ه-ق)
9-اسکندر بن قابوس ( از 434 تا 441 ه-ق)
10-امیر کیکاوس اسکندربن قابوس ( از 441 تا 462 ه -ق)
11-گیلانشاه( از 426 تا 483 ه-ق) ضمناً، ازسال483 ه-ق با ظهور حسن صباح و تسلط وی بر کوهستان ها حکومت این سلسله پایان یافت.
ج- سلسله هزار اسبیان اشکوری
1- امیر هندوشاه اشکوری پايتخت آن لوسن که اسم امروز آن درگاه یکی از روستاهای اشکور می باشد. (از…تا…ه-ق اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری قمری)
2 – اسماعیل بن هندوشاه ( از… تا 766 ه-ق)
3-کیاملک هزار اسبی فرزنداسماعیل پايتخت آن چاکان و از نامدارترین امیران هزار اسبی (از 766تا 799ه-ق)
4- کیا جلال الدین نوه کیا ملک ( از 799تا 812 ه-ق)
5- کیا محمد برادر کیا جلال الدین (از 812 تا… ه-ق)
6- کیا هزار اسب برادر کیا جلال الدین با شکست در جنگ کشکی سی پل با علويان فرمانروايي این سلسله در اشکور به پایان رسید. (از… تا 819 ه-ق)
توضیح اینکه علی بن بویه دیلمی ملقب به عمادالدوله از سال 320 هجری قمری حکومت آل بویه را تاسیس نمود. این سلسله تا سال 448 هجری قمری به مدت 127 سال حکومت کرد.
ضمنا، بعضی از تاریخ های حکومت پادشاهان اشکور خالی است، چون به نتیجه نهایی دست پیدا نکردم.
همچنین تعدادی از زمان های حکومت پادشاهان با هم مشترک است که احتمال دو پادشاه در آن مناطق بوده است.
معهذا، چنانچه دوستان اطلاعات تکمیلی و یا اصلاحی مد نظر دارند، قدر دان خواهم شد، آنها را برایم ارسال تا این تحقیق کامل گردد.
نوشته: تقی غلامی دشتکی( اشکوری)