تپه های باستانی شهرستان املش/ دکتر ولی جهانی

اختصاصی صبح رانکوه–دکتر ولی جهانی :یکی از آثار ارزشمند دوره ی اسلامی در روستای گورج، تپه ی باستانی بی نیکی است. این تپه در حدود 1 کیلومتری شمال شرق روستای گورج و در سمت غرب جاده ی گورج به شویی در ارتفاع 1428 متری سطح دریا قرار دارد. در شمال این تپه بنای امامزاده ای قدیمی با سرستون و تزیینات واشان کشی مربوط به دوره ی قاجار وجود دارد. این محوطه ی باستانی مزرعه ی علف کشاورزان است.

تپه ی بی نیکی: یکی از آثار ارزشمند دوره ی اسلامی در روستای گورج، تپه ی باستانی بی نیکی است. این تپه در حدود 1 کیلومتری شمال شرق روستای گورج و در سمت غرب جاده ی گورج به شویی در ارتفاع 1428 متری سطح دریا قرار دارد. در شمال این تپه بنای امامزاده ای قدیمی با سرستون و تزیینات واشان کشی مربوط به دوره ی قاجار وجود دارد. این محوطه ی باستانی مزرعه ی علف کشاورزان است.

این تپه دارای 140 متر طول و 100 متر عرض است. بقایای آثار معماری و انبوه سفال های لعاب دار و بی لعاب دوره ی اسلامی در آن به دست آمده است. در بررسی های سطحی روی تپه شواهدی از دوران تاریخی به دست نیامده است اما به نظر می رسد با کاوش های باستان شناسی تاریخی به دست نیامده است اما به نظر می رسد با کاوش های باستان شناسی و گمانه زنی می توان به شواهد استقرار مربوط به دوران تاریخی دست پیدا کرد. بخش های شمالی، جنوب و غرب این تپه متعلق به اهالی روستای گورج است. گسترش تپه به سمت شمال شرقی و جنوب غربی است.

تپه بی نیکی
نام	تپه بی نیکی
کشور	ایران
استان	استان گیلان
شهرستان	شهرستان املش
اطلاعات اثر
کاربری	تپه
دیرینگی	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
دورهٔ ساخت اثر	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۱۰۶۱۲
تاریخ ثبت ملی	۲ آبان ۱۳۸۲

تپه ی کوته سر بویه: در فاصله ی 500 متری غرب روستای بویه و بر بلندای یک تپه ی طبیعی در ارتفاع 1450 متری سطح دریا بقایایی از قلعه ی قدیمی به تلی از خاک تبدیل گشته مشاهده می شود که اهالی محل به آن کوته سر گویند.

در جنوب این تپه، محوطه ی تاریخی گلیم سر موسی کلایه، در شمال آن گورستان های باستانی بویه، در شرق آن روستای بویه و در غرب ان دره کور چشمه قرار دارد. محدوده ی تپه از شمال به جنوب 140 متر و از شرق به غرب 160 متر است. پوشش تپه در شمال و شرق پوشیده از درختچه های خاردار و بوته های گون است. در محدوده ی اطراف تپه آثار و بقایایی از سفالینه های مربوط به دوره ی پیش از اسلام و دوره ی اسلامی مشاهده می شود. در ضلع شرقی تنوع سفال ها قابل رؤیت است. اکثر سفالینه های به دست آمده قرمز و دارای نقو.ش کنده ی پیچاپچ و قالبی اند. بقایایی از استخوان های انسانی در شیب تپه که به نظر گورستان باشد، مشاهده گردیده است.

تپه ی موسی کلایه: بقایایی از یک تپه ی باستانی در فاصله ی تقریبی 1000 متری غرب روستای موسی کلایه و بر بلندای یک تپه ی طبیعی در ارتفاع 1100 متری سطح دریا، در جوار جاده خاکی موسی کلایه به کلام رود قرار دارد. طول تپه 90 متر و عرض آن 60 متر است در ضلع شمالی آن چاکرود، در جنوب آن مزارع گندم و جو و در غرب آن باغ های فندق به چشم می خورد. در ضلع غربی تپه ی باستانی بقایایی از آثار معماری و قطعات سفالینه های قرمز و استخوان انسانی مشاهده می شود. با توجه به اسناد مدارک و شواهد به دست آمده ، قدمت این تپه به دوره های اسلامی و پیش از اسلام می رسد.

تپه موسی کلایه
نام	تپه موسی کلایه
کشور	ایران
استان	استان گیلان
شهرستان	شهرستان املش
اطلاعات اثر
کاربری	تپه
دیرینگی	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
دورهٔ ساخت اثر	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۱۰۶۰۲
تاریخ ثبت ملی	۲ آبان ۱۳۸۲

تپه ی هلوبن دره ی شوک: تپه ی قبرستان گبری هلوبن دره ی شوک در فاصله تقریبی 1000 متری جنوب روستای هلوبن دره و 800 متری غرب روستای شوک و بین دو دره ی کوچک و کنار یک پرتگاه عمیق در ارتفاع 1312 متری از سطح دریا قرار دارد، مردم منطقه به آن گورستان گبری می گویند. گسترش تپه شمالی- جنوبی، طول آن 100 متر و عرض آن 50 متر است. در سطح تپه چند حفاری غیرمجاز صورت گرفته بود که بر اثر آن بقایایی از استخوان های انسانی، سفالینه های قرمز متعلق به هزاره ی اول پ.م پدیدار گشته است.

تپه هلوبن دره شوک
نام	تپه هلوبن دره شوک
کشور	ایران
استان	استان گیلان
شهرستان	شهرستان املش
اطلاعات اثر
کاربری	تپه
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۱۰۷۲۷
تاریخ ثبت ملی	۲ بهمن ۱۳۸۲

تپه ی دشتن: این تپه در میان اراضی گندم و جو اهالی روستای سیاه خلک و در طرف راست جاده فرعی تماجان به کارکرود قرار دارد. اهالی روستای سیاه خلک معتقدند که این تپه و محدوده های اطراف آن جزء روستای قدیم سیاه خلک بوده، و به دلایل نامعلومی مردم در گذشته کوچ کرده، به سمت پایین رفته و کنار جاده اصلی سکنا گزیده اند.

به نظر می رسد که تپه وسعت زیادی داشته ولی هر ساله اهالی روستا بخش های عمده ی آن را صاف و تبدیل به مزارع گندم و جو نموده اند. در سمت غرب تپه بر اثر حفاری های غیر مجاز بقایایی اززغال و خاکستر خمره ی بزرگ آشپزخانه مشاهده گردیده است. با توجه به سفالینه های به دست آمده ی سطح آن می توان قدمت ان را به هزاره ی اول پ. م رساند.

تپه ی شهر سمام: تپه ی باستانی شهر سمام در 100 متری سمت شرق استخر طبیعی و حدود 1 کیلومتری شمال شرق دهکده ی شهر سمام و در 200 متری رودخانه ی باباجان دره (بازار کلایه) قرار گرفته و 1 متر از اراضی خود بلندتر است. این تپه مدور به نظر می آید، بقایای حمام قدیمی و ساختمان های شهر سمام به این شکل درآمده است. گسترش تپه شمالی – جنوبی است. در سمت شمال آن، مزارع جو و گندم قرار دارد، در قسمت شرقی، استخر طبیعی شیبی ملایم دارد. در قسمت جنوب و غرب گودال هایی از حفاری غیر مجاز دیده می شود و آثار معماری حمام بر روی آن رؤیت گردیده است. آب این حمام را با تنبوشه های سفالی از چشمه ی لوزان به این منطقه آورده اند. ابعاد آجرهای به دست آمده بنا 5×20×20 سانتی متر است.

تپه شهر سمام
نام	تپه شهر سمام
کشور	ایران
استان	استان گیلان
شهرستان	شهرستان املش
اطلاعات اثر
کاربری	تپه، شهر تاریخی
دیرینگی	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
دورهٔ ساخت اثر	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۱۰۶۶۶
تاریخ ثبت ملی	۲ آبان ۱۳۸۲

تپه ی سفیدکر ملکوت: بین روستای ملکوت و روستای مخروبه ی زازل، در پایین جاده عمومی، و بر روی کوه قندی شکل در ارتفاع 1402 متری از سطح دریا بقایایی از یک تپه ی باستانی، در میان اراضی گندم قرار دارد. در سطح تپه بقایایی از آثار خشت و قطعاتی از سفالینه های قرمز و سفالینه های لعاب دار دوره اسلامی مشاهده می شود. این تپه از 3 سو دارای شیب تند است و گسترش آن شمالی- جنوبی است. عمده ترین آثار در بخش شرقی به دست آمده و راه دسترسی به آن از شمال است.

تپه ی شیرخانی و گورستان طلاچال: این تپه در فاصله ی 1500 متری شرق روستای ملکوت و در جنوب جاده در میان درختچه های خاردار و مزارع گندم و جو با ارتفاع 1460 متر از سطح دریا قرار دارد. طول تپه 100 متر و عرض آن 97 متر است. در مرکز تپه آثار حفاری غیر مجاز به عمق و عرض 5/1 متر وجود دارد. در لابه لای گودال حفاری غیرمجاز به عمق و عرض 5/1 متر وجود دارد. در لابه لای گودال فاری غیرمجاز، بقایایی از معماری و قطعات سفالینه ها از نوع ظروف مشخص است. در شرق تپه، گورستان باستانی طلاچال قرار دارد. تپه ی باستانی شیرخانی، مکانی برای ساکنان گورستان باستانی طلاچال بوده است. البته اثبات این قضیه منوط به کاوش های باستان شناسی و بررسی های فشرده تر است.

تپه شیرخانی
نام	تپه شیرخانی
کشور	ایران
استان	استان گیلان
شهرستان	شهرستان املش
اطلاعات اثر
کاربری	تپه
دیرینگی	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
دورهٔ ساخت اثر	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۱۰۶۵۱
تاریخ ثبت ملی	۲ آبان ۱۳۸۲

تپه ی صیقل خانی: این تپه در حد فاصل روستاهای سیاه کوه و مالس چال و در 250 متری سمت چپ جاده مالس چال به شیرخانی و بر بالای تپه ای طبیعی در ارتفاع 2002 متری از سطح دریا قرار دارد. این تپه در حدود 1 متر نسبت به زمین های اطراف خود بلندتر است. بخش های شمالی و مرکز آن پر از سنگ های مربوط به معماری ساختمان هاست. بخش های جنوبی آن بایر و دارای شیب تندی است. این شیب به طرف روستای سیاه کوه امتداد می یابد. در بخش های شرقی نهال های فندق قرار دارد. در غرب این تپه، تپه ی دیگری است که سطح آن هم با قلوه سنگ های رودخانه ای پوشیده شده است. با توجه به وفور سنگ در سطح آن می توان حدس زد که این تپه قبلاً روستا بوده و به مرور زمان تخریب شده است.

تپه صیقل خانی سیاه کوه
نام	تپه صیقل خانی سیاه کوه
کشور	ایران
استان	استان گیلان
شهرستان	شهرستان املش
اطلاعات اثر
کاربری	تپه
دیرینگی	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
دورهٔ ساخت اثر	دوران‌های تاریخی پس از اسلام
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت	۱۰۶۸۹
تاریخ ثبت ملی	۲ آبان ۱۳۸۲

تپه ی تماجان: در فاصله ی 5/4 کیلومتری شمال شرقی روستای کجید در سمت چپ جاده کجید به تماجان، در ارتفاع 1970 متری سطح دریا تپه ی تماجان قرار دارد. روی این تپه منفرد خانه های روستاهای تماجان قرار دارند.

د رسطح تپه قطعات فراوانی از انواع و اقسام سفالینه های قرمز در ابعاد مختلف به شکل خمره پیاله و کوزه های سفالی یافت می شود. روی سفالینه ها، خطوط هندسی و هاشور پیچاپیچ دیده می شود.

گسترش تپه شرقی – غربی است. با توجه به اسناد و شواهد به دست آمده می توان قدمت این تپه را هم زمان با قدمت گورستان باستانی تماجان مربوط به عصر آهن I-II-III دانست